شهر تاریخی حریره یادگار اصالت در قدمت جزیره

شهر تاریخی حریره یکی از جاذبه‌های تاریخی و دیدنی جزیره کیش است .جزیره زیبای کیش در کنار جاذبه‌های تفریحی و توریستی، شرایط ویژه‌ای هم برای مسافران و بازدید کنندگان علاقه‌مند به تاریخ دارد. ما در این مقاله در سایت جزیره کیش به شما پیشنهاد می‌کنیم حتما فرصتی برای بازدید از شهر‌ تاریخی‌ حریره در نظر بگیرید. شهری با قدمت ۸۰۰ ساله و سندی برای قدمت و اصالت جزیره دوست داشتنی کیش!

شهر‌ تاریخی‌ حریره و راهنمای بازدید از آن

برای با‌زدید از شهر ‌تاریخی‌ حریره، کافی است خودتان را به بخش شمالی جزیره و محدوده بلوار میرمهنا برسانید. با نزدیک شدن به میدان المپیک و رسیدن به جاده کناره، ورودی این شهر تاریخی اعجاب‌انگیز را خواهید دید. مورخان قدمت شهر‌ تاریخی‌ حریره را در حدود قرن چهارم هجری تخمین زده‌اند و بررسی آثار به جا مانده از این شهر نشان می‌دهد که حریره تا حدود قرن دهم از رونق و آبادانی ویژه‌ای برخوردار بوده و به مرور متروک و خالی از سکنه شده است.

حریره یکی از مناطق مهم تجاری و بارزگانی حاشیه خلیج فارس محسوب می‌شده و امروزه به عنوان یادگاری از دوره اوج و شکوفایی اقتصادی و تجاری کیش معرفی می‌شود. شهر‌ تاریخی حریره ۱۲۰ هکتار مساحت دارد و خانه اعیانی، مسجد، حمام، بخش‌های کارگاهی و صنعتی، تاسیسات آبی و بندرگاه، از دیدنی‌های این منطقه به حساب می‌آیند.شهر تاریخی حریره از ساعت ۱۰صبح تا ۱۰ شب امکان بازدید دارد و هزینه گردشگری در این منطقه رایگان است.

دلیل نامگذاری این شهر باستانی

درباره دلیل نامگذاری این شهر تاریخی به اسم حریره، روایات مختلفی مطرح می‌شود. عده‌ای بر این عقیده‌اند که در دوره احداث و رونق این شهر، بانویی به نام حریره بر این شهر حکمرانی می‌کرده و نام حریره از این باب برای شهر انتخاب شده است. با این حال عده‌ دیگری از مورخان و باستان‌ شناسان وجه تسمیه این نامگذاری را سرسبزی و آبادانی شهر بندری حریره می‌دانند. در بسیاری از نسخ و کتب قدیمی که  توسط گرشگران نوشته شده است، شهر باستانی حریره شهری آباد و با شکوه بوده است. بر همین اساس به واسطه همین سرسبزی ها و آرامش موجود در دل آن، این شهر با عنوان حریره شناخته می‌شده‌ است.

معماری شهر‌ تاریخی‌ حریره 

با وجود تخریب و متروکه بودن شهر‌ تاریخی‌ حریره، بلافاصله پس از ورود به این منطقه متوجه شکل قلعه مانند این شهر خواهید شد. این شهر بندری به دلیل اهمیت تجاری و ورود بازرگانان مختلف به آن، همیشه در معرض حمله دزدان دریایی و جنگ‌های احتمالی بوده. به همین دلیل و برای دفاع از حملات نه چندان دور از ذهن، حریره به صورت قلعه و با برج و بارو‌های متعدد ساخته شده است. آثار به جامانده از بناهای این شهر تاریخی نشان می‌دهد که بناها بیشتر از سنگ‌های آهکی و مرجانی همچنین سنگ‌واره‌های صدفی تشکیل شده و کمتر در آن‌ها اثری از خشت و آجر دیده می‌شود. نکته جالب ارتفاع برخی از بناهاست که اغلب از ۶ متر هم فراتر می‌رود و این نشان می‌دهد بناها در آن دوره به صورت چند طبقه ساخته می‌شده است.

باستان شناسان وجود کانال‌های زیر زمینی و چاه‌های متعدد در گوشه و کنار حریره را مرتبط با  فعالیت‌های صیادی همچون صید ماهی، مروارید و مرجان مرتبط می‌دانند که برای دسترسی آسان‌تر به دریا احداث شده‌اند.

بخش‌های مختلف شهر تاریخی حریره

شهر تاریخی حریره از 7 بخش اصلی تشکیل شده که عبارتند از:

۱- بندر‌گاه حریره

با یک نگاه ساده اولین چیزی که نظرتان را جلب می‌کند آثار باقی مانده از اسکله و لنگرگاه شهر حریره است که فضای بندری آن را نشان می‌دهد. این بندرگاه با یک دهانه از سنگ آهکی و چند پلکان به دریا می‌رسد که با وجود فرسایش‌ها همچنان کانال‌های ورودی و خروجی باقی مانده‌اند. با این وجود اثر چندانی از ساختمان‌های لنگرگاه باقی نمانده و در اثر فرسایش‌‌های فیزیکی و شیمیایی تخریب شده‌اند.

۲- قصر حریره

در کنار بندرگاه بنایی که هنوز هم نشانه‌هایی از شکوه و جلال گذشته دارد، دیده می‌شود. این بنا در زبان مردم محلی به قصر حریره شهرت دارد که آن را قصر ملک جمشید می‌نامند. در نوشته‌های تاریخ نگاران از این منطقه هم توصیفاتی از قصری مرتفع در کیش به نام قصر جمشید دیده می‌شود. 

۳- مسجد حریره

مسجد حریره نشانه‌ای از سکونت مسلمانان در این شهر تاریخی به حساب می‌آید. این مسجد دو هزار متری دقیقا در مرکز شهر واقع شده و قدمت اولیه آن به دوره سلجوقی برمی‌گردد. آثار و نشانه‌هایی از مرمت و بازسازی این مسجد در دوره‌های بعدی دیده می‌شود.

شبستان، چهار محراب، مناره‌ بلند با پلان دایره‌ای و آب‌انبار از اجزای آن هستند. مسجد حریره علاوه بر محل عبادت مکانی برای تجمع و اسکان پاره وقت تجار به شمار می‌رفته.

۴- خانه اعیانی حریره

یکی از بخش‌های ویژه شهر‌ تاریخی حریره که به صورت مجزا توسط کاوشگران کشف شده خانه‌ای قدیمی در این شهر است که به دلیل معماری خاص آن به خانه اعیانی حریره شهرت دارد. این خانه حدود ۳۰۰ متر وسعت دارد و نمونه‌ای از مسکن‌های جمعی با شرایط زندگی چندین خانواری در جنوب ایران است. 

عمارت اعیانی حریره شامل ورودی، شاه‌نشین، یک خانه بزرگ شمالی و خانه کوچک‌ در جنوب آن است. از این عمارت تعداد زيادی اشيای سفالی و تزيينات ديوارها از جمله گچ‌بری و كاشی لعاب‌دار متعلق به قرن‌های سيزده و چهارده ميلادی به دست آمده است. کاشی‌های ستاره‌دار مشابه نمونه‌های موجود در تخت سلیمان و سلطانیه است. این کاشی‌های وارداتی نشان می‌دهد این خانه متعلق به یکی از ثروتمندان این شهر بوده است.

۵- حمام حریره

به عقیده بسیاری از تاریخ نگاران حمام حریره قدیمی‌ترین حمام ایران به حساب می‌آید. این حمام ۵۰۰ متری در شمال غربی خانه اعیانی قرار دارد و شامل حصار، صحن‌های متعدد، بخش خدمات، انبار و اتاق کارگر در قسمت شمالی، سربینه، گرمخانه، تون و دو خزینه کوچک و بزرگ نیز در جنوب گرمخانه است. این حمام با وجود وسعت زیاد حمامی خصوصی محسوب می‌شده و بنا به روایاتی به صاحب اصلی خانه اعیانی تعلق داشته است.

۶- بخش کارگاهی و صنعتی حریره

بخش‌های کارگاهی و صنعتی حریره در کنار ساحل قرار دارد. در بازدید از یکی از کارگاه‌‌ها با اتاق‌هایی با کف شیاردار رو به رو می‌شوید که محل گرفتن شیره خرما بوده و شیره با عبور از شیارهای موجود در کف در مخزن گوشه اتاق جمع‌آوری می‌شده. یکی از مهم‌ترین کالاهای مورد معامله در بندرگاه کوزه‌های شیره خرما بوده که برای انتقال آنها در ساحل حفره‌های ایجاد کرده بودند که بتوانند به‌راحتی آن‌ها را به داخل کشتی‌ها ببرند.   

یکی ازحفره‌ها پله‌های مثبت و منفی دارد که حمل بار را آسان‌تر می‌کرد. وجود این حفره‌ها که در طول سه کیلومتری ساحل پراکنده‌اند که نشانه‌ای از حجم بالای تجارت در شهرتاریخی‌حریره است.

کارگاه‌‌های تولید شیشه بخش دیگری از شهر حریره هستند که از طریق کاوش‌های باستان‌شناختی کشف شدند. این مجموعه دارای فضایی است که در آن‌ها کوره‌های شیشه‌گری دیده می‌شود و این نشان‌ دهنده فعالیت ویژه شیشه‌گری در این منطقه در دوره رونق است.

۷- تاسیسات آبی حریره

بخش شرقی شهر حریره به عنوان محلی برای ساخت آب انبارها در نظر گرفته شده است. این مجموعه علاوه بر پای آب و راه پله به‌صورت زنجیره چاه‌هایی چون قنات هستند و به همین دلیل قنات-آب‌انبار نامیده می‌شوند. این قنات‌-آب‌انبارها به‌گونه‌ای ساخته شده‌اند که چند نفر به‌راحتی می‌توانند در آن راه بروند.

شهر تاریخی حریره شهری متروک اما با صلابت

شهر تاریخی حریره، با وجود تخریب و فرسایش ناشی از عمر ۸۰۰ ساله همچنان با جلوه نمایی بقایا، آثاری از صلابت و اصالت را به رخ می‌کشد.

پرسش و پاسخ

• ساعت بازدید از شهر تاریخی حریره چیست؟

ساعت بازدید شهر تاریخی حریره از ۱۰ صبح تا ۱۰ شب است.

• هزینه بازدید از شهر تاریخی حریره کیش چقدر است؟

بازدید از شهر تاریخی حریره رایگان است.

• آدرس شهر تاریخی حریره کیش چیست؟

بلوار میرمهنا، میدان المپیک، جاده کناره

در پایان

اگر تا امروز و سفرهای گذشته خودتان به جزیره رویایی کیش، موفق به بازدید از این منطقه تاریخی نشده‌اید، به شما توصیه می‌کنیم این بار فرصت را از دست ندهید و آرامش را در میان آثار باستانی این شهر تاریخی تجربه کنید. اگر هم تجربه‌ای از بازدید از شهر تاریخی‌ حریره دارید حتما نظرات خودتان را با ما در میان بگذارید و در بخش نظرات در سایت جزیره کیش برای راهنمایی بیشتر گردشگران به این سوالات پاسخ دهید.

 جذاب‌ترین تجربه شما از سفر به شهر تاریخی‌ حریره چیست؟

چه فصل و چه زمانی را برای بازدید از حریره پیشنهاد می‌کنید؟

چه امتیازی به بازدید از این منطقه تاریخی می‌دهید؟